“Ik heb een zusje gekregen, maar ze doet het niet”.
Een meisje van nog geen drie jaar oud doet de deur open en geeft mij direct deze informatie. In het ziekenhuis heb ik kennis gemaakt met haar ouders en nu ga ik met hen praten over de invulling van de crematieplechtigheid van de overleden baby.
Eenmaal binnen gebiedt het meisje dat ze haar zusje op schoot wil. De vader kijkt me aan en haalt de baby dan uit haar mandje. “Ik weet ook wel dat ze er niet mooier op zal worden als we haar steeds oppakken” zegt hij tegen mij. “Maar, het kan nu nog en ik wil mijn dochter de mogelijkheid om met haar zusje op schoot te zitten, niet ontnemen”. “Ik geef haar een kusje, maar niet op de mond” zegt ze. Als ik vraag waarom niet, zegt ze dat die lipjes er maar raar uitzien. Ze wriemelt zich onder haar zusje uit en gaat spelen.
Het is alweer een paar jaar geleden dat ik bij deze familie kwam, maar ik moest aan dit gesprek denken naar aanleiding van de discussie die op Facebook ontstond als gevolg van een filmpje op UitvaartTV. Daarin wordt de vraag beantwoord of het veilig is om een overledene een afscheidskus te geven.
Het advies van de professional is dat je, als je dat wilt, het beste een kus op het voorhoofd kunt geven, dit in verband met blootstelling aan bacteriën.
Op Facebook is niet iedereen het eens met dit advies, meerdere mensen noemen dat ze blij en ontroerd waren dat ze de overledene nog gekust hadden toen deze nog warm was.
Regelmatig stellen mensen ook mij hierover vragen. Natuurlijk leg ik uit dat er zich ‘allerlei processen‘ in het lichaam afspelen en natuurlijk zal de doodsoorzaak hier invloed op hebben. En natuurlijk vermenigvuldigen bacteriën zich snel in lichaamsvocht. Maar mensen weerhouden van een afscheidskus? Vlak na het overlijden? Na vijf dagen?
Misschien is de commo
tie over het filmpje vooral ontstaan doordat er een afstandelijk en technisch verhaal werd verteld. De liefde, het gevoel ontbreekt en daar gaat het bij afscheid nemen natuurlijk juist om. Bij het afscheid nemen op je eigen manier.